Tarihi eserlerimizde sıkça karşılaştığımız çini duvar karolarının konservasyonu, dikkatli bir çalışma ve yüksek bir hassasiyet gerektirmektedir. Tarihi eserlerde ki çini duvar karolarının konservasyon ve restorasyonu öncesinde, mutlaka hasar tespit projelerinin hazırlanması ve hazırlanan projelerin ilgili Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylanması gerekmektedir. Çini hasar tespit projelerinde çini yüzeylerde bulunan sırda bozulma, biyolojik bozulma, tuzlanma, çatlaklar ve kırık parçalar, imitasyon çini, mikroenjeksiyon yapılacak alanlar, sökülecek çiniler vb. gibi tüm hasarlar projeye işlenmelidir. Hasar tespit projesinin iyi bir şekilde hazırlanması, çini konservasyonu sırasında yapılacak olan diğer imalatlarında takibini sağlayacaktır.

Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat kitabında bu konu ile ilgili olarak V.2110/01 pozu bulunmaktadır. Bu poza ait birim fiyat tarifi şu şekilde yapılmıştır.

 V.2110/01 – Çini Panoların Numaralandırılarak Hasar Tespit Envanterinin Yapılması

TARİFİ: Restorasyon ve konservasyonu yapılacak çini panoların Kurul onaylı mimari proje üzerinde, çini karoların tek tek numaralandırılması, çini karolar üzerinde bulunan farklı tipteki (sırda bozulma, biyolojik bozulma, tuzlanma, çatlaklar ve kırık parçalar, imitasyon çini gibi) hasar ve bozulmaların tespiti ve bunların proje üzerinde gösterilmesi işinde, her türlü işçilik, malzeme, işyerindeki yatay – düşey taşıma, müteahhit kârı ve genel giderler dâhil 1 m2 fiyatı…………..TL. dir.

ÖLÇÜ: Envanteri yapılan çini karoların yüzeyleri m2 olarak ölçülür.

V.2110/01 – Çini Panoların Numaralandırılarak Hasar Tespit Envanterinin Yapılması pozunun hakediş ödemesi sırasında dikkat edilecek hususlar ise şunlardır.

1. Çini hasar tespit projesi mimari proje üzerine işlenmelidir. Çini karolara ait detaylar, duvar açılımları, envanter çalışması proje ekine konulmalıdır.
2. Çini karolar numaralandırılarak farklı tipteki bozulmalar lejant halinde projede gösterilmelidir. Numara verilmesi sırasında projeye işlenen numaralar, çini sökümü yapılacak ise etiket şeklinde çini karolara yapıştırılmalı ve çini karonun nereye ait olduğu yerine montajı yapılıncaya kadar belli olmalıdır.
3. Kültür Varlıklarını Koruma Kuruluna gönderilmeyen veya Kurul tarafından onaylanmayan hasar tespit projeleri ödenemez. Bu sebeple Kurul’a iletilmeden veya onaylanmadan çini hasar tespit projesi ile ilgili hakediş ödemesi yapılması sakıncalıdır. Poz tanımında açıkça belirtilmemiş olmakla birlikte Kurul onayından sonra çini konservasyonu imalatlarına başlanması gerekmektedir. Hakediş ödemesinin Kurul onayı sonrası yapılması doğru bir yaklaşım olacaktır.
4. Projeye işlenen tüm çini duvar yüzeyleri ölçülerek, ataşman krokisine işlendikten sonra m2 olarak yüzey hesabı yapılmalıdır. Çini karo bulunmayan pencere veya kapı boşluğu gibi alanlar hesaba katılmaz. Ancak; çini pano içerisinde zaman içerisinde çalınmış veya eksik olan çiniler projede gösterildiği için bu bölümler minha edilmez.

İsmail ÖNEL

04.07.2017

    Kaynakça:

– 2017 Eski Eser Birim Fiyat Eki Listesi, 2017, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Sanat Eserleri ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı, Ankara

Kaydet