Restorasyon uygulamalarında ilk yapılan işlerin başında iş iskelesi kurulması gelmektedir. Çalışma sahalarında kurulacak olan iş iskeleleri çalışanların can güvenliği gözetilerek büyük bir hassasiyetle kurulmalı ve her türlü güvenlik tedbiri alınmalıdır. İş iskelesinin kurulması ve sökülmesi işinde çalışacak personelin konu ile ilgili eğitim almış olması mevzuat açısından gereklilik arz etmektedir. Mevzuatlarda yer aldığı şekilde iş iskelesi güvenli bir şekilde kurulmalı ve yine güvenli bir şekilde sökülmelidir. Dış cephe iş iskelesinde uyulması gereken kurallar ve teknik çizimler 19.09.2014 tarih ve 29124 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Ahşap ve Ön Yapımlı Çelik İle Alüminyum Alaşımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ’in ekinde bulunmaktadır.
Dış cephe iş iskelesi ile ilgili genel kurallar
Yapılacak olan iş iskelesinin sağlamlık ve dayanıklılık hesapları ile detay çizimleri kurulum ve kullanım şekline göre üreticiden temin edilir, mevcut değilse Müellifi veya Yüklenici tarafından hazırlanarak İdare’ye teslim edilmelidir. Bu hesaplar ve planlar yapılmadan iskeleler kullanılamaz. Ayrıca, iskele genel ve detay durumunu gösterecek şekilde CD ye aktarılacak ve bu CD tutanak ekine konulacaktır. Bu tutanak ve CD’nin ödeme evraklarına eklenmesi gerekmekte olup, bu hususlar yerine getirilmeden iskele bedeli ödenemez.
(Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, Ek.2, Madde 4.3.1 ve 4.3.2, Resmi Gazete, 25.04.2013, S.28628)
(Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ahşap ve Ön Yapımlı Çelik İle Alüminyum Alaşımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ, Madde 3, 19.09.2014 Tarih ve 29124 Sayılı Resmi Gazete)
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0615 – Çelik borudan Tam Güvenlikli Cephe İskelesi Yapılması poz tarifi)
İş iskelesinin karmaşıklığına bağlı olarak kurma, kullanma ve sökme planı; yapı işlerinde inşaat mühendisi, inşaat teknikeri veya yüksek teknikeri tarafından yapılır veya yaptırılır. Bu plan, iskele ile ilgili detay bilgileri içeren standart form şeklinde olabilir.
(Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, Ek.2, Madde 4.3.1 ve 4.3.2, Resmi Gazete, 25.04.2013, S.28628)
İş iskelelerinde çalışanların; platformdan en az bir metre yükseklikte ve herhangi bir yönden gelebilecek en az 125 kilogramlık yüke dayanıklı ana korkuluk, platforma bitişik ve en az 15 santimetre yüksekliğinde topuk levhası, topuk levhası ile ana korkuluk arasında açıklıklar 47 santimetreden fazla olmayacak şekilde konulan ara korkuluk bulunmalıdır.
(Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği, Ek.4-A, Madde 6, Resmi Gazete, 05.10.2013, S.28786)
Dış cephede kurulacak iş iskeleleri sorumlu teknik elemanların (İş Güvenliği Uzmanı) yönetim, gözetim ve denetimi altında, projesine ve malzeme gereklerine uygun olarak kurdurulur ve söktürülür.
(Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ahşap ve Ön Yapımlı Çelik İle Alüminyum Alaşımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ, Madde 3.5, Resmi Gazete, S.29124)
Dış cephe iş iskeleleri 13,50 mt üstünde olacak ise çelik veya alüminyum bileşenli olmalıdır. 13,50 mt altında ise işin özelliğine göre farklı uygulamalar da yapılabilir.
(Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ahşap ve Ön Yapımlı Çelik İle Alüminyum Alaşımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ, Madde 3.6, Resmi Gazete, 19.09.2014, S.29124)
Dış cephe iş iskelelerinde dış yüzeyinin tamamen çuval kumaşı, file, branda, levha veya aynı işlevi görebilecek benzeri iskele örtüsü ile kaplanması zorunludur.
(Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ahşap ve Ön Yapımlı Çelik İle Alüminyum Alaşımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ, Madde 3.7, Resmi Gazete, 19.09.2014, S.29124)
Dış cephe iş iskelelerinde 13,50 mt altında ki uygulamalarda ahşap iskele kurulması durumunda uygulama esaslarına dikkat edilmesi gerekmektedir.
(Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ahşap ve Ön Yapımlı Çelik İle Alüminyum Alaşımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ, EK.2, Resmi Gazete, 19.09.2014, S.29124)
9. İş iskelesi yapıya ve çevreye zarar vermeden emniyet tedbirleri alınarak kurulur ve sökülür.
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0603 – Cephe İş İskelesi Yapılması İşçiliği poz tarifi)
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0615 – Çelik borudan Tam Güvenlikli Cephe İskelesi Yapılması poz tarifi)
Bir yerde kurulan iş iskelesi ile o mahaldeki bütün iskelelik işlerin yapıldığı kabul edilir.
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0204 – Her Yükseklikteki Cephe İş İskelesinde Kereste Bedeli poz tarifi)
İş iskelesinde kereste bedeli bir kere verilir. Ancak iskelenin elde olmayan nedenlerle
boşta kalması sebebiyle tehlike yaratacak durumda olduğu takdirde, İdare’nin yazılı müsaadesi alınarak sökülebilir. Tekrar bu yerlere iskele kurulduğunda iş iskelesinde ikinci ve son defa işçilik bedeli ödenir, kereste bedeli verilmez.
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0204 – Her Yükseklikteki Cephe İş İskelesinde Kereste Bedeli poz tarifi)
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0615 – Çelik borudan Tam Güvenlikli Cephe İskelesi Yapılması poz tarifi)
İskelenin sökülmesi sonrasında malzeme müteahhide aittir.
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0615 – Çelik borudan Tam Güvenlikli Cephe İskelesi Yapılması poz tarifi)
Yüksekliği 3 m. ve 3 m.’den aşağı olan yerlerde iş iskelesi ödenmez.
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0615 – Çelik borudan Tam Güvenlikli Cephe İskelesi Yapılması poz tarifi)
İş iskelesinin kurulduğu tarihten 2 yılı geçmesi durumunda, Müteahhit’ten kaynaklanan bir iş uzaması olmadığı sürece ölçüm miktarı 1,25 ile çarpılarak ödenir.
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0204 – Her Yükseklikteki Cephe İş İskelesinde Kereste Bedeli poz tarifi)
Taşıyıcı iskele ile iş iskelesi aynı olmayıp, aynı mahalde taşıyıcı iskele sonrası iş iskelesi bedeli de ödenebilir.
(Yüksek Fen Kurulunun 16.05.2001 Tarih ve 1-1033 Sayılı Kararı)
(Yüksek Fen Kurulunun 19.03.2002 Tarih ve 1/352 Sayılı Kararı)
Dış cephe iş iskelesi yüksekliği, iskelenin oturduğu taban ile işin bittiği saçak altı veya varsa parapet üstü arasındaki mesafe olarak ölçülmelidir.
(Yüksek Fen Kurulunun 30.05.2001 Tarih ve 2-A-1104 Sayılı Kararı)
(Vakıflar Genel Müdürlüğü Birim Fiyat Kitabı V.0603 – Cephe İş İskelesi Yapılması İşçiliği poz tarifi)
Gece çalışmasının gerekli ve zorunlu olduğu haller ile gün ışığının yetersiz olduğu durumlarda uygun ve yeterli aydınlatma sağlanmalı, elektrik kablo ve cihazları gerek iskele gerekse çalışanlar için tehlike oluşturmayacak şekilde konuşlandırılmalıdır.
(Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ahşap ve Ön Yapımlı Çelik İle Alüminyum Alaşımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ, Ek.1, Uygulama Esasları Madde 3, Resmi Gazete, 19.09.2014, S.29124)
İskelelerin inşasında kullanılan madeni elemanlar statik elektriğe karşı uygun şekilde topraklanmalıdır.
(Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ahşap ve Ön Yapımlı Çelik İle Alüminyum Alaşımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ, Ek.1, Uygulama Esasları Madde 9, Resmi Gazete, 19.09.2014, S.29124)
