RESTORASYON TEMEL KAVRAMLARI

A

ABANOZ

(Diospyros ebenum), tropikal bölgelerde yetişen bir ağaç türüdür. Çok sert bir yapıda olup iyi cila tutar. İç odunu siyah, dış odunu külrengi olup, özgül ağırlığı 1,08 gr/cm3 olan değerli bir ağaçtır. İyi abanoz çok ağırdır, siyaha yakın renktedir, suda batar ve yalnızca ağacın orta bölümünden elde edilir. Rengi, dayanıklılığı, sertliği ve iyi cila tutma özelliği nedeniyle genellikle marangozlukta, ağaç kakma işlerinde, kaliteli piyanoların siyah tuşlarında ve değerli müzik aletlerinin bazı bölümlerinde kullanılır.

AGREGA

Harç malzemesinin ana bölümünü meydana getiren, kırma taş, çakıl, kum, cüruf gibi malzemeye verilen ad. Kum ve çakıl, doğal olduğu gibi daha büyük taşların kırılmasıyla da elde edilebilir. Uygun nitelikteki yüksek fırın cürufu vb. şekilde elde edilmiş gereçler de yerine göre agrega olarak kullanılabilir. Devamını Oku →

MALZEME ANALİZLERİ VE BİRİM FİYAT UYGULAMASI

Restorasyon uygulamalarında mevcutta bulunan sıva, taş, ahşap vb. malzemelerin özelliklerinin öğrenilmesi ve ileride yapılacak imalatların doğru olarak uygulanabilmesi amacıyla İdare’nin direktifi doğrultusunda konservasyon laboratuarlarınca malzeme analizlerinin yapılması gerekmektedir.

Konservasyon laboratuarından gelen uzmanlar tarafından gerekli görülen örneklerin alınmasından sonra laboratuar ortamında analizleri yapılarak çıkan sonuçlar bir rapor ile birlikte verilmektedir. Uygulama sırasında yapılacak olan harç, derz, boya, temizlik işleri vb. imalatlar için malzeme oranları, kullanılacak olan taş, metal, ahşap vb. malzemelerin özellikleri raporlarda açıkça belirtilmektedir.

Vakıflar Genel Müdürlüğü birim fiyat kitabında, yaptırılacak olan malzeme analizleri konusunda birim fiyatlar mevcuttur. Alınan numunelerin üzerinde yapılan analiz yöntemine göre adet olarak hakedişte ödeme gerçekleşir. Malzeme analizi pozlarında birim fiyata analiz, raporlama, genel giderler ve yüklenici kârı dahildir. Devamını Oku →

KALEMİŞİ TEZYİNAT UYGULAMA DETAYLARI

Edirnekapı Mihrimah Sultan Camii

Geleneksel Türk el sanatlarından olan kalemişi sanatı mimari eserlerimizde bolca kullanılmış olan görsel bir sanattır. Cami, türbe, saray, köşk vb. sivil ve dini mimaride, kubbe, tavan, duvar vb. yerleri süslemek maksadıyla, sıva, ahşap, taş, bez ve deri gibi yüzeylerin üzerine renkli boyalar ve bazen de altın varak kullanılarak, fırçalar ile yapılan süslemeye kalemişi veya kalemkâri, bu işi yapan sanatkâra ise Kalemkâr veya Nakkaş denilmektedir.

Kalemişi sanatı, mimari eserlerimizin iç ve dış mekanlarında, kubbe, tonoz, pandantif, duvar, tavan vb. bölümlerinde, sıva, alçı, ahşap, tuval bezi, deri, mermer ve taş, metal, seramik ve cam yüzeylerde uygulanmaktadır. Devamını Oku →

SÜRME EMPRENYE YÖNTEMİ VE HAKEDİŞ UYGULAMASI

Restorasyon işlerinde yapı içerisindeki mevcut ahşap malzemenin daha uzun süre dayanması, zararlı böcek ve kurtlara karşı dirençli olması için emprenye malzemeleri ile korunması gereklidir. Emprenye; ahşap malzemenin uzun süreli kullanımı amacıyla çevre şartları, rutubet, mantarlanma, böcek, küflenme ve çürüme gibi etkenlere engel olmak amacıyla çeşitli kimyasal maddeler kullanılarak yapılan koruma uygulamasıdır.

Yeni yapılacak olan ahşap imalatlarda daldırma veya vakumlu yöntem ile emprenye yapılması, tarihi eser içerisindeki mevcut ahşaplarda ise sürme yöntemi ile emprenye yapılması esastır. Doğal olarak tarihi yapıdaki mevcut ahşapların yerinden sökülüp daldırma veya vakumlu şekilde emprenye yapılmasının zorlukları göz önüne alındığında sürme yöntemi ile emprenye edilmelidir.

Hakediş uygulamalarında yeni ahşaba daldırma veya vakumlu emprenye, yerinde mevcut olan ahşaba ise sürme emprenye pozlarından ödeme yapılması gerektiği unutulmamalıdır. Devamını Oku →

DALDIRMA VEYA VAKUMLU EMPRENYE YÖNTEMİ VE HAKEDİŞ UYGULAMASI

Restorasyon şantiyesinde kullanılacak olan yeni ahşaplara imalat öncesi emprenye yapılması, ahşabın daha uzun süreli dayanımı ve zararlı böcek ve kurtlara karşı dirençli olması açısından önem arz etmektedir. Emprenye; ahşap malzemenin uzun süreli kullanımı amacıyla çevre şartları, rutubet, mantarlanma, böcek, küflenme ve çürüme gibi etkenlere engel olmak amacıyla çeşitli kimyasal maddeler kullanılarak yapılan koruma uygulamasıdır.

Yeni yapılacak olan ahşap imalatlarda daldırma veya vakumlu yöntem ile emprenye yapılması, tarihi eser içerisindeki mevcut ahşaplarda ise sürme yöntemi ile emprenye yapılması esastır. Doğal olarak tarihi yapıdaki mevcut ahşap yerinden sökülüp daldırma veya vakumlu şekilde emprenye yapılamayacağı gibi, yeni imalatta kullanılacak olan ahşap malzemenin de  sürme yöntemi yerine daldırma veya vakumlu yöntem ile emprenye edilmelidir.

Hakediş uygulamalarında yeni ahşaba daldırma veya vakumlu emprenye, yerinde mevcut olan ahşaba ise sürme emprenye pozlarından ödeme yapılması gerektiği unutulmamalıdır. Devamını Oku →

ALTIN VARAK MALZEME BEDELİ HESABI

Günümüzde Kültür Bakanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü birim fiyat kitaplarında Altın varak işleri ile ilgili olarak birim fiyatlar bulunmaktadır. Yaklaşık maliyet ve hakediş işlerinde bu birim fiyatların kullanılması veya benzer imalatlar için bu fiyatlardan yola çıkılarak yeni fiyat analizi yapılması uygun olacaktır.

Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan 2017 yılı birim fiyat kitabında bulunan altın veya gümüş varak poz tariflerinde imalat aşamaları şu şekilde sıralanmıştır.

  1. Varak kaplanacak tezyinat satıhlarının temizlenmesi
  2. Çukur vb. yerlerin macun ile doldurulması
  3. Önce kalın daha sonra ince zımpara ile düzgün bir yüzey oluşturulması
  4. Varak kaplanacak yüzeyin sentetik boya ile iki kat boyanması
  5. Varak kaplanacak yüzeye miksiyon sürülmesi
  6. Miksiyonun bekleme süresi sonunda altın veya gümüş varak ile yüzeye kaplama yapılması
  7. Altın varak kaplanan yüzey kuruduktan sonra yüzeyde kalan fazla varakların yumuşak fırça ile süpürülmesi ve yüzeyin hafifçe parlatılması

Altın veya gümüş varak kaplanması işlerinde işçilik birim fiyatları ile kullanılacak olan altın veya gümüş varak malzeme bedelinin ayrı olduğu unutulmamalıdır. İşçilik pozları imalatın yapıldığı yüzeyin dıştan dışa en uygun geometrik şekli üzerinden veya mt. olarak hesaplanmaktadır. Altın veya gümüş varak bedeli ise kullanılan defter miktarı üzerinden hesaplanmaktadır. Devamını Oku →

ALTIN VARAK UYGULAMA TEKNİKLERİ

Altın Varak

Altın madeninin ezilerek ince tabakalar haline getirilmesi ile oluşturulmuş sayfalara altın varak adı verilir. Günümüzde ülkemizde satışı yapılan altın varaklar genellikle İtalya ve Almanya’da üretilmiş olan malzemeler olup yurtdışından ithal edilmektedir.

Altın madeninin saflığı “karat” veya “ayar” terimleri ile ifade edilmekte olup saf altın 24 ayardır. Altın’ın çok yumuşak olan özelliğini değiştirmek ve kullanış amacına göre çeşitli alaşımları yapılmaktadır. Altın’a gümüş katıldığında yeşil, bakır katıldığında kırmızı, nikel veya platin katıldığında beyaz, çinko katıldığında sarı tonda renkler elde edilmiş olunur.

24 ayar %100 saf altını temsil ederken, 22 ayar %91,6 altını, 18 ayar %75,14 altını, 14 ayar %58,5 altını ifade eder. Altın madeninin kolay biçimlendirilmesi sebebiyle 10 gr altın dövülerek yaklaşık 11 m2 lik ince bir levha elde edilebilir. Devamını Oku →